Over het algemeen ben ik een blij mens. Ik heb een heerlijk gezin waar ik van en mee geniet. Mooie vrienden en vriendinnen, lieve buren. Ik heb een goed leven. Ook binnen mijn werk voel ik me als een vis in het water. Ik doe wat ik wil doen en weet dat ik er goed in ben. Ik werk met mensen met wie ik kan lezen en schrijven en weet dat ik hiermee een enorme geluksvogel ben.
Soms kan het me echter opeens overvallen. Alsof het beetje bij beetje mijn hart binnen komt en het opeens overspoelt. Het kan me zo ontzettend raken als ik zie hoeveel verdriet mensen hebben, hoe veel zij te lijden hebben. Hoe gekwetst zoveel mensen zijn. Hoe bang, hoe boos, hoe alleen. Aan de ene kant is het iets dat ‘erbij’ hoort, maar tegelijkertijd is zomaar aanvaarden dat we allen zo’n pijn en verdriet hebben een ondraaglijke gedachte.
Dan zijn we hierin samen
Och, wat heb ik vreselijk gehuild om de film PS I love you. Op zich nogal een niemendalletje, maar ik zag het op het juiste moment met de juiste vriendinnen en we zaten na de film op wolkjes aan onze cocktails na te praten. De dochter in de film is op jonge leeftijd weduwe geworden en heeft een moeizame relatie met haar moeder. Er is een scene met moeder en dochter die voor mij sindsdien een levenswijsheid en wetmatigheid in zich draagt. Dochter is razend, boos op haar man die dood ging, boos op het zinloze van het leven. Woest dat ze zich zo alleen voelt in haar verdriet. Moeder knikt tijdens de stortvloed aan woorden en tranen en laat haar dochter uitrazen. Uiteindelijk erkent ze de woede en het verdriet. Ze zegt: “So now, all alone or not, you gotta walk ahead. Thing to remember is if we’re all alone, then we’re all together in that too.”
Wauw. Dat sloeg in als een bom. Voor mij dekt deze zin volledig de waarheid en het is een deel van mijn missie geworden om hier iets aan te doen, als hier behoefte aan is. Ik wil dat er ruimte moet zijn om verdriet en angst te delen. Om samen boos te zijn. Om slechte dagen ook te laten zien aan anderen. Hierin hebben we nog een lange weg te gaan. We lijken allemaal toch liever instalives te leven..
De lessen van verdriet
Vorige week zag ik -zoals neem ik aan een aantal van jullie- Femke van der Laan praten over rouw en verlies. Ik was onder de indruk. Jij ook? In de eerste plaats omdat zij echt op een prachtige en krachtige manier gebruik maakt van het platform dat zij tot beschikking heeft. Ze is toevallig weduwe van een bekende Nederlander en is hiermee een ervaringsdeskundige waar men naar luistert. Nu doet dit Femke natuurlijk hevig te kort. Naast haar bekende echtgenoot, heeft ze een talent voor schrijven over echte dingen. Haar columns in het Parool (gebundeld in Stad vol ballonnen) zijn alle hartverscheurend en zeer herkenbaar voor een ieder die verloren heeft. Ook in de lezing op tv over rouw en verlies gaf zij zeer herkenbare en waardevolle adviezen. Ik herhaal ze graag voor diegene die het niet heeft gezien:
- Deel je verdriet, praat erover
Voor de mensen die dit ongemakkelijk vinden en niet weten hoe ze met het verdriet van een ander om moeten gaan: Je hoeft niets te zeggen, luister. En erken het verdriet. - Leef met je verdriet
Wacht niet op het moment dat het leven weer ‘normaal’ zal zijn, dat komt niet.Het is een pijnlijke misvatting dat je over verdriet heen moet komen. Laat je geen tijd opleggen en laat je geen vorm opleggen, rouw is persoonlijk en voor iedereen anders. - Verdriet is waardevol
Verdriet is een manier om onze droefheid over verlies vorm te geven. Verdriet delen verbindt en dat is waardevol. Er is meer ruimte voor empathie en minder ruimte voor oordeel.
In elk woord van Femke kan ik me vinden. Heb in Godsnaam verdriet. We dragen het allemaal, vraag er eens naar. We blijven misschien alleen, maar dan zijn we hierin in elk geval samen. Hoe troostend zou dat zijn?
Hoe is dit voor jou? Kun jij delen in je verdriet?
Hoe voel jij je als iemand die je lief hebt, verdriet heeft?
🌱🌱🌱