Ken je dat? Dat een vriendin zo vol is van haar verdriet, dat jij je eigen verdriet maar even voor jezelf houdt? Of dat je écht van plan was deze keer je man de waarheid te zeggen, maar dat hij nou net op die dag een rottig voorval op zijn werk had? En dat je dan toch je woorden maar inslikt? Ditzelfde mechanisme doet zich voor binnen een gezin met kinderen. Kinderen zijn meester in een stapje terug nemen als ze voelen dat dit nodig is. Laat me dit toelichten aan de hand van een voorbeeld uit de praktijk.
Herrie
Ze zit met de handen in het haar. Haar zoon van twee doet niet anders dan de boel bij elkaar krijsen. Letterlijk. De hele dag -en nacht- door. Alles hebben ze al geprobeerd, verschillende artsen hebben naar hem gekeken, maar konden niets vinden. Voeding, massage, troosten, negeren, en alles ertussen in. Niets werkt. Hij blijft maar krijsen. Om niks. Om alles. Vader is er helemaal klaar mee en vindt het vreselijk, maar merkt soms dat hij gewoon niet naar huis wil vanwege het oorverdovende lawaai constant. Na een dag hard werken heeft hij behoefte aan rust en thuis is dit niet te vinden. Moeder wacht juist elke dag met smart op haar man, zodat zij eindelijk even haar handen vrij heeft. Ze hebben ook een dochter van vier jaar, maar zij is eigenlijk de enige met wie het goed gaat. Ze is heel makkelijk en gaat lekker. Gelukkig maar.
Alarmbellen
Ik ga met de ouders aan de slag. Het blijkt inderdaad niets met het jongetje te maken te hebben, zijn geschreeuw was een wanhoopskreet namens moeder. Mijn kennis van systemisch werk kwam me in dit traject heel goed van pas en als een wonder kwam de zoon tot rust op het moment dat mama haar proces aanging. )*
Als we na vier sessies afscheid nemen, geef ik aan dat het zou kunnen zijn dat grote zus aan de nieuwe situatie zal moeten wennen en dat het ook zo maar zou kunnen dat zij hierin meer ruimte voor zichzelf zal gaan innemen. De ouders kijken me aan, maar ik kan zien dat het niet echt binnenkomt. Ze zijn veel te blij met de rust en gaan vol vertrouwen naar huis.
Het klopt
Een paar weken later krijg ik een mailtje van moeder. Ze schrijft dat het nog steeds zo goed gaat en zo fijn voelt. Dat ze hard aan het werk is met het verwerken van haar eigen trauma, maar dat dit de goede kant opgaat. Dat het gekrijs gestopt is en dat ze er een heel tevreden peutertje voor in de plaats hebben. Dat ze er nu echter een boze kleuter in het gezin bij hebben. Een meisje dat natuurlijk ook veel te delen had en veel te laten zien had, maar die door de ruis van haar broertje niet werd gehoord. Zij claimt nu de aandacht. De opgebouwde frustratie moet eruit. Ze haalt in.
Ruimte
De ouders kunnen dit zien voor wat het is en gaan er goed mee om. Ze worden niet boos, maar tonen begrip en luisteren aandachtig naar hun meisje. Ze spreken uit dat ze haar zien, dat ze haar horen. Samen zoeken ze een nieuwe balans die voor alle vier de gezinsleden werkt. Het is dus niet persé stiller in huis, maar het voelt een heel stuk rustiger. Aldus een blije moeder.
Wees alert
Ik zie dit heel vaak terugkomen in mijn praktijk. En je kunt het je voorstellen toch? Een attent kind zal dit aanvoelen en pas op de plaats maken. Hoewel dit op zich een natuurlijk mechanisme is, is het ook iets dat we niet over het hoofd moeten zien. Neem de tijd om het “goed” te maken, laat het niet ongezien passeren. We willen onze kinderen namelijk niet leren dat het de bedoeling is dat zij zichzelf wegcijferen, toch? Check regelmatig of je je aandacht een beetje eerlijk verdeelt tussen de gezinsleden. Vergeet hierbij ook zeker je partner niet. Wees niet te streng voor jezelf als het eens niet lukt, maar maak gebruik van het moment dat er ruimte is en vul die samen.